آوید کوین، آوید کیش و آوید کیشکوین بهعنوان توکن معرفیشده از سوی شرکت سرمایهگذاری و توسعه کیش در روزهای اخیر بحثهای جدیای را در میان متخصصان اقتصاد دیجیتال ایجاد کردهاند. علت اصلی این نقدها، نبود شفافیت در ساختار فنی و مدل اقتصادی این توکن است. هیچ اطلاعات روشنی درباره اینکه آوید کوین روی چه بلاکچینی قرار دارد، چه استانداردی دارد، قرارداد هوشمندش چیست، توکنومیکس آن چگونه تعریف شده و چه سازوکار امنیتی برای آن در نظر گرفته شده منتشر نشده است. در اقتصاد دیجیتال، مشخصبودن بستر فنی یک توکن اصل انکارناپذیر است، زیرا امنیت، مقیاسپذیری، امکان بررسی عمومی و حتی ارزشگذاری آن کاملاً وابسته به شبکهای است که روی آن مینت شده باشد. هنگامی که هیچیک از این اطلاعات منتشر نمیشود، عملاً امکان ارزیابی حرفهای، تحلیل ریسک یا اعتمادسازی برای کاربران وجود ندارد.
از سوی دیگر، پشتوانه اعلامشده برای آوید کوین نیز با استانداردهای جهانی همخوانی ندارد. بیان شده که پشتوانه این توکن «شرکت سرمایهگذاری و توسعه کیش» است، در حالی که در حوزه بلاکچین، پشتوانه معتبر یک دارایی دیجیتال نه یک سازمان دولتی، بلکه شبکه کاربران، حجم تراکنشها، مقبولیت بازار و مدل اقتصادی غیرمتمرکز آن است. توکنهایی که تنها به یک نهاد وابسته هستند، در واقع بیشتر شبیه ژتون داخلی عمل میکنند تا یک توکن واقعی با ارزش اقتصادی پایدار. علاوه بر این، نبود وایتپیپر، نبود نقشه راه، نبود توضیح درباره گردش ارزش، جامعه هدف و مدل درآمدی، ابهام آوید کیشکوین را افزایش میدهد و نشان میدهد این پروژه هنوز در سطح مقدماتی از طراحی قرار دارد.
در همینحال، ادعای مطرحشده مبنی بر «اولین توکن ایرانی بودن» آوید کوین نیز قابل استناد نیست. براساس دادههای رسمی شبکه اتریوم، کیش کوین www.kishcoin.com بهعنوان یک توکن وفاداری برای کیشوندان و گردشگران – نخستین توکن واقعی ایرانی است که روی بلاکچین اتریوم مینت شده است. تاریخ ایجاد این توکن دقیقاً سه سال و ۱۷۱ روز پیش بوده است؛ معادل ۲۶ مه ۲۰۲۱ میلادی و ۵ خرداد ۱۴۰۰ شمسی. تمام اطلاعات فنی این توکن از جمله قرارداد هوشمند، نوع استاندارد، تراکنشها، انتقالها و تاریخچه کامل آن بهصورت عمومی روی بلاکچین در دسترس است. کیش کوین برخلاف آوید کوین، یک توکن شفاف، مبتنیبر استاندارد ERC-20 و دارای سابقه روشن در شبکه اتریوم است و برای وفادارسازی گردشگران و کیشوندان طراحی شده، نه یک ژتون سازمانی با پشتوانه مبهم.
بنابراین، در حالی که کیش کوین یک توکن واقعی، شفاف، دارای دادههای قابل راستیآزمایی و مبتنی بر یک زیرساخت جهانی است، آوید کوین هنوز فاقد حداقلهای لازم برای اعتبارسنجی فنی و اقتصادی است. تا زمانی که اطلاعات آن منتشر نشود، نمیتوان آن را در زمره داراییهای دیجیتال معتبر قرار داد و هرگونه ادعا درباره «اولین بودن» نیز با دادههای بلاکچینی در تضاد است.
